Neredeyse her çocuk oyun oynamayı sever. Bu oyunlar geçmişte sokaklarda gazoz kapaklarıyla, bilyelerle ve kimi vakit de öbür hiç bir şeye gerek duymaksızın oynanabilirken, bugün alterantifler içinde oyun konsolları, tabletler, bilgisayarlar da katılmış durumda. Bir de çocuklarla bir arada oynanabilecek kutu oyunları var doğal ki.
Kutu oyunlarının bir kısmı sadece cümbüş maksatlı olsa da, birtakım oyunlar hem çocukları eğlendirmeyi aynı vakitte bir şeyler öğrenmelerini sağlamayı mümkün kılıyor. Hazır okullar yeni açılmışken, genç dimağların bilime olan ilgisini canlandırmak için tercih edilebilecek, bilişsel, toplumsal ve psikomotor maharetleri geliştirici oyunlardan bir liste oluşturduk.
Listemizde yer alan oyunlar şöyle:
Satranç
Mangala
Tangram
Tangramino
Rubiks Race
Abalone
Blik Blok
Triangle
Pentago
Reversi
Equilibrio
Otobüs Durağı
Carcassonne
Neredeyse tüm okullarda olan “Satranç”
Ülkemizdeki tahminen de en tanınan strateji ve zeka oyunu olan satranç, 8×8’lik bir oyun alanında, her iki tarafın da farklı özellikteki 16 taşını kullanarak rakibinin şahını devirmeye çalıştığı bir oyundur. Satranç oynamak çocukların planlama yapma, oldukcalu düşünme, tahlil yapma, farklı alternatifleri görme, dikkat, konsantrasyon, disiplin, gelişmiş bilişsel hünerler üzere açılardan gelişmenini sağlar.
Türk kültüründen gelen “Mangala”
12 kuyu, 2 hazine ve 48 taşla oynanan oyunda başlangıçta her kuyuda 4 taş bulunur. Her oyuncu kendi hazinesinde taş biriktirmeye çalışır. Taşlar, alındığı kuyudan itibaren birer birer yandaki kuyulara aktarılır. Son taşı kendi kuyusuna koyabilen oyuncu, bir cins daha oynama hakkı kazanır. Taşlar rakibin kuyusuna kadar gidebilir. O kuyudaki taşları çift yaparsa oyuncu hepsini kendi kuyusuna koyar. Rakibin boş hanesine taş koyan ise hem o kuyudaki hem karşısındaki kuyudaki tüm taşları alır. Taşlarını bitiren rakibin de kalan tüm taşlarını alır. Planlama yapmayı, oldukçalu düşünebilmeyi, konsantrasyonu ve matematik yeteneğini geliştiren bir oyundur.
Çin’den gelen biçim yapma oyunu “Tangram”
bir hayli oyun üzere antik Çin’de ortaya çıkan Tangram’da bir kare 7 modüle bölünür. Gaye bu modüllerle formlar üretebilmektir. Bilhassa görselleştirme maharetleri kazandırmak, sistemleri sınıflandırmak, yer taraf hünerini geliştirmek, matematik marifetini arttırmak üzere tesirleri vardır.
Tangram’ın gelişmiş versiyonuna benzeyen “Tangramino”
Tangram’ın gelişmiş versiyonu diyebileceğimiz bu oyunda ise gaye, çeşitli geometrik yapı blokları ile 2 boyutlu yapılar oluşturmaktır. Bu yapıların farklı karmaşlıklık düzeyleri bulunur. Geometri bilgisini, benzetme yeteneğini, görsel hünerleri geliştiren bir kutu oyunudur.
Becerilerin vakte karşı yarıştırıldığı “Rubiks Race”
Karıştırıcıyı görmeyecek biçimde karıştırdıktan daha sonra ortaya koyduğumuz bu oyunda, iki oyuncu karşılıklı olarak önündeki kareleri karıştırıcıdaki sırayla dizmeye çalışır. Evvel tamamlayan kazanır. Süratli düşünmeyi gerektiren, el göz uyumu ve planlama yeteneğini geliştiren bir oyundur.
Üç dakikada öğrenilip üç senede ustalaşılamayan “Abalone”
Oyunun emeli, rakibin 6 topunu oyun alanından atmayı başarmaktır. Oyunda topları parmağımızla ittirerek ilerlememiz gerekir. Kısa müddette öğrenilebilen oyun, planlama yapma, analitik düşünme oldukçalu düşünme maharetini geliştirir.
“Bana yedi modül verin dünyayı tahtadan yapayım” diyenlere: Blik Blok
gorev kartında gelen formu yapmak için 7 adet blok kullanılması gereken bu oyunda, prosedürleri oluşturmak için farklı metotlar bulunmaktadır. Her vazife kartının ardında tahlil yolları da yer alır. Hedef ise çocukların hayal gücünü ve planlama yeteneklerini güçlendirmek, görsel maharetlerini arttırmaktır. Olağan ki bloklardan kartlarda olmayan formlar yapmak da mümkün.
Geometrik yayılmacılığı öğreten “Triangle”
2 ila 4 içinde oyuncuyla oynanabilen oyunda, her oyuncu kendi modüllerini uç uca değecek biçimde oyun alanına yerleştirmeye çalışır. Emel hem mümkün olduğunca hayli modül yerleştirmek aynı vakitte rakiplerin hareket alanını kısıtlamaktır. Oyun sonunda en az kesim elinde kalan kazanmış olur. Kesim sayısı eşitse, üçgen modül sayısı daha az olan kazanmış olur.
Durup durup oyun tahtasını çevirdiğimiz “Pentago”
Özellikle 8 yaş ve üzeri çocuklar için tavsiye edilen bu oyun, dikkat, konsantrasyon, analitik düşünme, geometrik algılama, görsel zeka becarilerini geliştirmek için birebir. İki kişinin karşılıklı oynadığı oyunda maksat, 5’li sıralar oluşturabilmektir. Oyuncular atılım yaptıktan daha sonra oyun tahtasının aksi çevrilmesi oyuna ek bir zorluk katmaktadır.
Son ana kadar rekabet sevenlere: Reversi
8×8 bir tahtada oynanan bu oyunda siyah ve beyaz taşlar vardır. Maksat rakibinizin taşlarını kendi renginize çevirmektir. Bu oyunda kazanan, son ana kadar pek muhakkak olmaz. Mantık yürütme ve oldukcalu düşünme yeteneğini geliştiren bir oyundur.
Denge kurmanın zorluğunu gösteren “Equilibrio”
Çeşitli hallerle oynanan bir diğer yapı oyunu da Equilibrio. Bu oyunda yap bozlarımızı artık dikey olarak yapıp, devrilmelerine pürüz olmaya çalışıyoruz. Haller karmaşıklaştıkça istikrar sağlamak da zorlaşmaya başlıyor. El mahareti, dikkat ve yaratıcılık gerektiren eğlenceli bir oyundur.
Matematiğin birinci öğrenildiği oyunlardan: Otobüs Durağı
Özellikle küçük çocuklara sayı saymayı, toplama ve çıkarma kavramlarını öğretmek için tercih edilebilecek bir alternatif olan Otobüs Durağı, dört oyuncuya kadar oynanabiliyor. Çarkı çevirip yolcuları toplamaya gittiğimiz bu oyunda hedef ise en hayli yolcuyu taşıyabilmek.
Planlama yaparken harita oluşturduğumuz “Carcassonne”
Bu ödüllü oyunda sırayla çektiğimiz kartları stratejik bir biçimde yerleştiriyor, üstlerine koyduğumuz ahşap adamlarımızla puan topluyoruz. en çok puan toplayan oyunu da kazanmış oluyor. bir hayli farklı senaryonun ortaya çıkabildiği bu oyun, her yaşta keyifle oynanabilecek bir strateji oyunu ve oldukcalu düşünme yeteneğini geliştiriyor.
Kutu oyunlarının bir kısmı sadece cümbüş maksatlı olsa da, birtakım oyunlar hem çocukları eğlendirmeyi aynı vakitte bir şeyler öğrenmelerini sağlamayı mümkün kılıyor. Hazır okullar yeni açılmışken, genç dimağların bilime olan ilgisini canlandırmak için tercih edilebilecek, bilişsel, toplumsal ve psikomotor maharetleri geliştirici oyunlardan bir liste oluşturduk.
Listemizde yer alan oyunlar şöyle:
Satranç
Mangala
Tangram
Tangramino
Rubiks Race
Abalone
Blik Blok
Triangle
Pentago
Reversi
Equilibrio
Otobüs Durağı
Carcassonne
Neredeyse tüm okullarda olan “Satranç”
Ülkemizdeki tahminen de en tanınan strateji ve zeka oyunu olan satranç, 8×8’lik bir oyun alanında, her iki tarafın da farklı özellikteki 16 taşını kullanarak rakibinin şahını devirmeye çalıştığı bir oyundur. Satranç oynamak çocukların planlama yapma, oldukcalu düşünme, tahlil yapma, farklı alternatifleri görme, dikkat, konsantrasyon, disiplin, gelişmiş bilişsel hünerler üzere açılardan gelişmenini sağlar.
Türk kültüründen gelen “Mangala”
12 kuyu, 2 hazine ve 48 taşla oynanan oyunda başlangıçta her kuyuda 4 taş bulunur. Her oyuncu kendi hazinesinde taş biriktirmeye çalışır. Taşlar, alındığı kuyudan itibaren birer birer yandaki kuyulara aktarılır. Son taşı kendi kuyusuna koyabilen oyuncu, bir cins daha oynama hakkı kazanır. Taşlar rakibin kuyusuna kadar gidebilir. O kuyudaki taşları çift yaparsa oyuncu hepsini kendi kuyusuna koyar. Rakibin boş hanesine taş koyan ise hem o kuyudaki hem karşısındaki kuyudaki tüm taşları alır. Taşlarını bitiren rakibin de kalan tüm taşlarını alır. Planlama yapmayı, oldukçalu düşünebilmeyi, konsantrasyonu ve matematik yeteneğini geliştiren bir oyundur.
Çin’den gelen biçim yapma oyunu “Tangram”
bir hayli oyun üzere antik Çin’de ortaya çıkan Tangram’da bir kare 7 modüle bölünür. Gaye bu modüllerle formlar üretebilmektir. Bilhassa görselleştirme maharetleri kazandırmak, sistemleri sınıflandırmak, yer taraf hünerini geliştirmek, matematik marifetini arttırmak üzere tesirleri vardır.
Tangram’ın gelişmiş versiyonuna benzeyen “Tangramino”
Tangram’ın gelişmiş versiyonu diyebileceğimiz bu oyunda ise gaye, çeşitli geometrik yapı blokları ile 2 boyutlu yapılar oluşturmaktır. Bu yapıların farklı karmaşlıklık düzeyleri bulunur. Geometri bilgisini, benzetme yeteneğini, görsel hünerleri geliştiren bir kutu oyunudur.
Becerilerin vakte karşı yarıştırıldığı “Rubiks Race”
Karıştırıcıyı görmeyecek biçimde karıştırdıktan daha sonra ortaya koyduğumuz bu oyunda, iki oyuncu karşılıklı olarak önündeki kareleri karıştırıcıdaki sırayla dizmeye çalışır. Evvel tamamlayan kazanır. Süratli düşünmeyi gerektiren, el göz uyumu ve planlama yeteneğini geliştiren bir oyundur.
Üç dakikada öğrenilip üç senede ustalaşılamayan “Abalone”
Oyunun emeli, rakibin 6 topunu oyun alanından atmayı başarmaktır. Oyunda topları parmağımızla ittirerek ilerlememiz gerekir. Kısa müddette öğrenilebilen oyun, planlama yapma, analitik düşünme oldukçalu düşünme maharetini geliştirir.
“Bana yedi modül verin dünyayı tahtadan yapayım” diyenlere: Blik Blok
gorev kartında gelen formu yapmak için 7 adet blok kullanılması gereken bu oyunda, prosedürleri oluşturmak için farklı metotlar bulunmaktadır. Her vazife kartının ardında tahlil yolları da yer alır. Hedef ise çocukların hayal gücünü ve planlama yeteneklerini güçlendirmek, görsel maharetlerini arttırmaktır. Olağan ki bloklardan kartlarda olmayan formlar yapmak da mümkün.
Geometrik yayılmacılığı öğreten “Triangle”
2 ila 4 içinde oyuncuyla oynanabilen oyunda, her oyuncu kendi modüllerini uç uca değecek biçimde oyun alanına yerleştirmeye çalışır. Emel hem mümkün olduğunca hayli modül yerleştirmek aynı vakitte rakiplerin hareket alanını kısıtlamaktır. Oyun sonunda en az kesim elinde kalan kazanmış olur. Kesim sayısı eşitse, üçgen modül sayısı daha az olan kazanmış olur.
Durup durup oyun tahtasını çevirdiğimiz “Pentago”
Özellikle 8 yaş ve üzeri çocuklar için tavsiye edilen bu oyun, dikkat, konsantrasyon, analitik düşünme, geometrik algılama, görsel zeka becarilerini geliştirmek için birebir. İki kişinin karşılıklı oynadığı oyunda maksat, 5’li sıralar oluşturabilmektir. Oyuncular atılım yaptıktan daha sonra oyun tahtasının aksi çevrilmesi oyuna ek bir zorluk katmaktadır.
Son ana kadar rekabet sevenlere: Reversi
8×8 bir tahtada oynanan bu oyunda siyah ve beyaz taşlar vardır. Maksat rakibinizin taşlarını kendi renginize çevirmektir. Bu oyunda kazanan, son ana kadar pek muhakkak olmaz. Mantık yürütme ve oldukcalu düşünme yeteneğini geliştiren bir oyundur.
Denge kurmanın zorluğunu gösteren “Equilibrio”
Çeşitli hallerle oynanan bir diğer yapı oyunu da Equilibrio. Bu oyunda yap bozlarımızı artık dikey olarak yapıp, devrilmelerine pürüz olmaya çalışıyoruz. Haller karmaşıklaştıkça istikrar sağlamak da zorlaşmaya başlıyor. El mahareti, dikkat ve yaratıcılık gerektiren eğlenceli bir oyundur.
Matematiğin birinci öğrenildiği oyunlardan: Otobüs Durağı
Özellikle küçük çocuklara sayı saymayı, toplama ve çıkarma kavramlarını öğretmek için tercih edilebilecek bir alternatif olan Otobüs Durağı, dört oyuncuya kadar oynanabiliyor. Çarkı çevirip yolcuları toplamaya gittiğimiz bu oyunda hedef ise en hayli yolcuyu taşıyabilmek.
Planlama yaparken harita oluşturduğumuz “Carcassonne”
Bu ödüllü oyunda sırayla çektiğimiz kartları stratejik bir biçimde yerleştiriyor, üstlerine koyduğumuz ahşap adamlarımızla puan topluyoruz. en çok puan toplayan oyunu da kazanmış oluyor. bir hayli farklı senaryonun ortaya çıkabildiği bu oyun, her yaşta keyifle oynanabilecek bir strateji oyunu ve oldukcalu düşünme yeteneğini geliştiriyor.