Iki Parti Sistemi Hangi Ülkenin ?

Zeynep

New member
İki Parti Sistemi Hangi Ülkenin?

İki parti sistemi, bir ülkedeki siyasi yapının en belirgin özelliklerinden biridir. Bu sistemde, siyasi iktidar genellikle iki büyük parti tarafından paylaşılır ve seçimlerde bu iki parti arasında güçlü bir rekabet yaşanır. Bu tür bir sistemde, diğer küçük partiler genellikle daha sınırlı etkiye sahip olur. Peki, iki parti sistemi hangi ülkelerde uygulanmaktadır? Bu yazıda, iki parti sistemi ve uygulandığı ülkeler hakkında detaylı bilgi verilecek ve bu sistemin nasıl işlediği üzerinde durulacaktır.

İki Parti Sistemi Nedir?

İki parti sistemi, bir ülkedeki seçimlerde esas olarak iki büyük partinin iktidarı paylaşması ve bu partiler arasında seçim yarışının yoğun şekilde gerçekleşmesidir. Bu sistemde, küçük partilerin şansı sınırlıdır ve genellikle seçim sonuçlarına doğrudan etki edemezler. İki parti sistemi, özellikle İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerde oldukça yaygındır. Bu ülkelerde genellikle iki büyük siyasi parti arasında bir mücadele olur ve seçimler bu iki partinin hangi birinin kazanacağı üzerine şekillenir.

İki Parti Sisteminin Özellikleri

İki parti sisteminin en belirgin özelliklerinden biri, siyasi rekabetin iki büyük parti arasında yoğunlaşmasıdır. Bu, halkın genel olarak iki ana seçenekle karşı karşıya kalacağı anlamına gelir. İki parti sistemi, genellikle şu özellikleri taşır:

1. Yüksek Rekabet: Seçimler genellikle iki parti arasında geçer, bu da rekabetin çok daha belirgin olmasına yol açar.

2. Siyasi İstikrar: İki büyük parti arasındaki rekabet, genellikle siyasi istikrarı sağlar çünkü iktidar değişimi, çoğunlukla bu iki parti arasında olur.

3. Az Sayıda Küçük Parti: İki parti sistemi uygulayan ülkelerde, küçük partiler genellikle önemli bir rol oynamazlar, çünkü sistemin yapısı büyük partiler lehine işler.

İki Parti Sistemi Hangi Ülkelerde Uygulanır?

İki parti sistemi, özellikle Anglo-Sakson ülkelerinde yaygındır. Bu tür bir sistemin en belirgin örnekleri İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde görülür. Şimdi, bu ülkeleri daha yakından inceleyelim.

Amerika Birleşik Devletleri’nde İki Parti Sistemi

Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en bilinen iki parti sistemine sahip ülkelerinden biridir. Burada, seçimler esas olarak iki büyük parti arasında yapılır: Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti. Bu iki parti, ABD'nin siyasi yaşamını şekillendirir ve ülkedeki tüm önemli kamu görevlilikleri genellikle bu iki partinin üyeleri tarafından işgal edilir.

Amerika’daki seçim sistemi, 'first-past-the-post' (ilk pastayı kazanan) ya da 'majority rule' (çoğunluk kuralı) olarak bilinen sistemle çalışır. Bu, en çok oyu alan partinin galip geldiği anlamına gelir. Bu tür bir sistem, küçük partilerin daha fazla temsil edilmesini zorlaştırır ve sonuç olarak ülke genellikle iki büyük parti arasında sıkışıp kalır.

Amerika’daki bu iki parti, geniş bir ideolojik yelpazeye sahiptir ve her biri kendi taraftar kitlesi tarafından güçlü şekilde desteklenir. Bu sistem, siyasi istikrar sağlasa da bazen partiler arasındaki kutuplaşmayı da artırabilir.

İngiltere’de İki Parti Sistemi

İngiltere, diğer bir örnek olarak iki parti sistemini benimsemiş bir ülkedir. Burada da seçimler esas olarak iki büyük parti arasında yapılır: Muhafazakâr Parti ve İşçi Partisi. İngiltere’de de seçimler, 'first-past-the-post' sistemiyle gerçekleştirilir ve bu sistem, küçük partilerin parlamento üzerinde etkili olmalarını zorlaştırır.

İngiltere’nin siyasi hayatında bu iki parti, genellikle hükümeti kuran ve muhalefet yapan partiler olarak yer alır. Ancak, son yıllarda küçük partilerin etkisi giderek artmış olsa da, temel siyasi dinamik hala bu iki parti arasında şekillenir. Özellikle Avrupa Birliği referandumu gibi önemli konularda, iki parti arasındaki mücadele belirgin bir şekilde ortaya çıkmıştır.

İki Parti Sistemi ile Çok Partili Sistem Arasındaki Farklar

İki parti sistemi ile çok partili sistem arasında önemli farklar vardır. Çok partili sistemlerde, birden fazla parti siyasi güce sahip olabilir ve hükümet kurma hakkı kazanabilir. Ancak iki parti sisteminde, seçimler büyük ölçüde iki ana parti arasında yapılır ve küçük partilerin etkisi sınırlıdır. Çok partili sistemlerin avantajı, daha fazla temsil ve çeşitliliğe olanak sağlamasıdır. Ancak, hükümet kurma süreci karmaşıklaşabilir ve koalisyonlar gerektirebilir.

İki Parti Sisteminin Avantajları ve Dezavantajları

İki parti sisteminin avantajları ve dezavantajları vardır. Bu sistemin avantajlarına bakacak olursak:

- Siyasi İstikrar: İki büyük parti arasında sıkı bir rekabet olduğu için hükümet değişimleri daha düzenli ve öngörülebilir olur.

- Basit Seçim Süreci: Seçimlerde halk genellikle iki ana seçenekle karşı karşıya kalır, bu da seçim sürecini basitleştirir.

Ancak, bu sistemin dezavantajları da vardır:

- Kutuplaşma: İki büyük parti arasındaki rekabet, toplumda kutuplaşmaya neden olabilir ve uzlaşı kültürünü zorlaştırabilir.

- Küçük Partilerin Görünürlüğü Azalır: İki parti sistemi, küçük partilerin önemli bir rol oynamasını engelleyebilir ve bu da demokrasiye zarar verebilir.

İki Parti Sistemi Dünyada Nerelerde Uygulanır?

İki parti sistemi sadece İngiltere ve Amerika’da değil, başka bazı ülkelerde de uygulanmaktadır. Örneğin, Kanada’da da seçimler esas olarak Liberal Parti ve Muhafazakâr Parti arasında geçmektedir. Ayrıca, Avustralya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde de bu tür bir sistemin izleri görülmektedir. Ancak her ne kadar iki parti sistemi bu ülkelerde belirgin olsa da, bazı ülkelerdeki seçim sistemleri, küçük partilere de yer verir. Yine de, genel olarak iki parti sistemi bu ülkelerin siyasi yapılarına hakimdir.

Sonuç

İki parti sistemi, dünya genelinde özellikle bazı Anglo-Sakson ülkelerinde yaygın olarak uygulanan bir siyasi yapıdır. Bu sistemin avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Seçimlerde genellikle iki büyük parti arasında rekabet yaşanır ve küçük partiler daha az etkiye sahiptir. İki parti sistemi, siyasi istikrar sağlasa da kutuplaşmaya ve demokrasiye zarar verebilecek dezavantajlar da barındırmaktadır. Bu sistemin hangi ülkelerde uygulandığı, o ülkelerin siyasi yapısını anlamada önemli bir rol oynar ve dünya genelindeki demokratik uygulamalar üzerinde etkili olabilmektedir.
 
Üst